Yasal düzenleme ile sosyal medya platformları kullandıkları haberlerin üreticilerine ücret ödeyecek. İçerik takibi, değerlendirme ve ücretlendirme başlıklarında düzenlemeler yapılacak. Haberin kime ait olduğunu tespit edebilecek bir yazılım planlaması yapılıyor.
TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı, AK Parti Giresun Milletvekili Nazım Elmas, Milliyet’ten Evrin Güvendik’e konuştu.
Elmas; ABD, Avustralya ve Kanada’da Google ve Meta gibi sosyal medya platformlarına uygulanan dijital telifin Türkiye’de de geçerli olması için yürütülen yasa taslağı çalışmalarını anlattı.
Nazım Elmas, komisyonun 1 Ekim’de başlayacak yeni yasama yılında en önemli gündem maddesinin Dijital Telif Yasası olacağını söyledi.
İçeriği kullanıyorlar
Henüz taslak çalışmalarının sürdüğünü, hedeflerinin ekim ayına kadar taslağa son şeklini vermek ve ardından da Meclis gündemine getirmek olduğunu belirten Elmas, şöyle konuştu:
“Google ve Meta gibi sosyal medya platformları yerel ve ulusal düzeydeki haber içeriklerini kullanıyor. Bu içerikleri kullanarak önemli oranda reklam geliri elde ediyor. Dünyanın pek çok ülkesinde artık bu gelirler üzerinden haber içerik üreticilerine ücret ödüyor. Ancak ülkemizde halen buna yönelik bir yasal düzenleme yok. Madem ki bu sosyal medya platformları yüksek oranda kâr ediyor, önemli bir kazanç sağlıyor; bu kâr ve kazançtan haber içerik üreticisine hem kurumsal hem de haber içeriğini üreten gazeteci, emekçi olmak üzere ücret ödemeli. İşte yasal düzenleme yapıldığında, dijital içerikleri yayınlayarak reklam alan ve yüksek oranda kâr eden sosyal medya platformları Türkiye’de de haber içerik üreticisine ücret ödemek durumunda olacak.”
Örnekler inceleniyor
Telif ödeme zorunluluğunun Almanya, Fransa, ABD, Avustralya ve Kanada gibi ülkelerde uygulandığına işaret eden Elmas, bu ülkelerdeki uygulamaları da incelediklerini ve yasal düzenleme aşamasında bunlardan yararlanılacağını kaydetti.
Yazılım, haberin kime ait olduğunu bulacak
Elmas’ın verdiği bilgiye göre, dijital telif “içerik takibi, değerlendirme ve ücretlendirme” şeklinde üç başlıkta düzenlemeler içerecek. Elmas, bu üç başlığı kapsayacak bir sistem öngörüldüğünü, bunun için de teknik altyapı ve yapay zekâ desteğinin devrede olacağını, şu anda haberin kime ait olduğunu tespit edebilecek sisteme ilişkin bir yazılım planlaması yapıldığını söyledi.
16 yaş sınırı da gündemde
Elmas, yeni yasama yılında komisyonun gündeminde 16 yaş altına sosyal medya kullanımında bazı sınırlamalar getirilmesi, sanal bahis ve ailelerin sosyal medya konusunda bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaların da olacağını kaydetti.
Meslek örgütleriyle istişare yapılacak
Dijital telifte şeffaflık için Rekabet Kurumu’nun da devreye alınabileceğini belirten Elmas, Google ve Meta gibi sosyal medya platformlarının haber içerik üreticilerine ne oranda ücret ödeyeceği başta olmak üzere taslakta yer alacak konularda meslek örgütleriyle istişarede bulunacaklarını kaydetti.
Elmas, “Bu gelirlerin haber içerik üreticilerine, gazetecilere geri dönüşünün olması, emekçilerin ortaya koydukları ürünün karşılığını alması lazım. Bunun için meslek örgütlerinin görüşleri bizim için önemli. Makul bir oran belirlenebilir, önemli olan gazetecilerin, emekçilerin haklarını alabilmesi. Eminim bu düzenleme habercilikte rekabeti de kaliteyi de artıracaktır” dedi.