Fransız çimento devi Lafarge, Suriye’de terör örgütü DEAŞ’ı finanse etmek ve uluslararası yaptırımlara uymamak suçlarından Paris’te yargılanmaya başladı.
Lafarge’ın, Suriye’deki faaliyetleri kapsamında “terör örgütünü finanse etmek” ve “uluslararası yaptırım kararlarına uymamak”tan yargılandığı davanın ilk duruşması yerel saatle 14.00 sularında Paris Ceza Mahkemesi’nde görülmeye başlandı.
16 Aralık’a kadar devam edecek olan duruşmalarda, tüzel kişi sıfatıyla Lafarge firması ile 8 kişi yargılanacak.
Yargılananlar arasında Lafarge’ın 4 eski Fransız yöneticisi, şirket adına terör örgütleriyle görüştüğü iddia edilen 2 Suriyeli aracı ve biri Ürdünlü ve biri Norveçli olmak üzere 2 güvenlik sorumlusu yer alıyor.
Uluslararası yolsuzlukla mücadele eden sivil toplum kuruluşu Sherpa ve Berlin merkezli Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezinden (ECCHR) yaklaşık 9 yıllık hukuki sürecin ardından açılan davaya ilişkin yapılan ortak yazılı açıklamada, bu davanın “Fransız yargısının çatışma bölgelerinde faaliyet gösteren çok uluslu şirketlerin sorumluluğunu incelemesi açısından eşsiz bir fırsat olduğu” belirtildi.
Açıklamada, bu davanın ayrıca, Lafarge nedeniyle mağdur olan eski çalışanların sesini duyurmak için “kilit bir aşama” olduğu kaydedilirken, şirket için eskiden çalışmış olan birçok Suriyeli çalışanın da neler yaşadıklarını anlatmak için davaya katılacağı ifade edildi.
Lafarge hakkında “insanlığa karşı suça iştirak etmekten” açılan soruşturmanın sürdüğü vurgulanan açıklamada, bu durumun dünyada bir ilki teşkil ettiği kaydedildi.
Davada yargılanan 8 kişi, “terör örgütünü finanse etmekten” 10 yıl hapis ve 225 bin avro para cezası riskiyle karşı karşıya bulunurken, “tüzel kişi” sıfatıyla yargılanan Lafarge ise 1 milyon 125 bin avro para cezası ve ek cezalara mahkum edilebilir.
Öte yandan, Lafarge “uluslararası finansal yaptırım kararlarına uymamaktan” suçlu bulunursa, ihlale konu olan tutarın 10 katına kadar (yaklaşık 46 milyon avro) para cezasına çarptırılabilir.
Lafarge’a bağlı eski yöneticiler ise aynı suçtan 5 yıl hapis ve para cezasının yanı sıra ihlal sonucu elde edilen mal varlıklarına el konulmasıyla karşı karşıya kalabilir.
AA, LAFARGE’IN DEAŞ’I FİNANSE ETTİĞİNİ KANITLAYAN BELGELERİ YAYIMLAMIŞTI
Anadolu Ajansı, 7 Eylül 2021’de Fransız şirketi Lafarge’ın, terör örgütü DEAŞ’ı Fransız istihbaratının bilgisi dahilinde finanse ettiğini kanıtlayan belgeleri yayımlamış, bu belgeler, dünya genelinde geniş yankı bulmuştu.
Belgelere göre Lafarge, terör örgütü DEAŞ ile ilişkisi konusunda Fransız istihbarat servislerini sürekli bilgilendirdi. Fransız istihbarat ve devlet kurumları, Lafarge’ı terörü finanse ederek insanlığa karşı suç işlediği konusunda uyarmadı ve bu durumu gizli tutanaklarda itiraf etti. DEAŞ, Lafarge’dan aldığı çimentoları sığınak ve tünel yapımında kullandı.
Şirket hakkında Haziran 2017’de açılan soruşturma kapsamında Lafarge’ın Yönetim Kurulu Başkanı Bruno Lafont’un da aralarında bulunduğu bazı üst düzey yöneticiler, “teröre finansman sağlamakla” suçlanmıştı.
Haziran 2018’de şirkete yöneltilen “insanlığa karşı suçlara ortak olmak” suçlaması, Kasım 2019’da düşürülmüştü.
Davaya müdahil sivil taraflar, yolsuzlukla mücadele sivil toplum kuruluşu Sherpa ile Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi, suçlamanın düşürülmesine itiraz ederek Yargıtaya başvurmuştu.
Fransa Yargıtayı, 7 Eylül 2021’de Lafarge’ın Suriye’de DEAŞ’lı teröristleri finanse etmesi nedeniyle “insanlığa karşı suça ortak olmak” suçlamasının yöneltilebilmesinin önünü açan kararı almıştı.
Paris Temyiz Mahkemesi de 18 Mayıs 2022’de Suriye’de terör örgütü DEAŞ’a finansman sağladığı AA’nın ulaştığı belgelerle ispatlanan Fransız çimento şirketi Lafarge’a “insanlığa karşı suça ortak olduğu” iddiasıyla soruşturma açılmasını onaylamıştı.
Ocak 2024’te Fransız Yargıtayı, çimento devi Lafarge’a yöneltilen “insanlığa karşı suça ortaklık” suçlamalarının düşürülmesine ilişkin talebi reddederek soruşturmanın devamına karar vermişti.
Soruşturmadan sorumlu 3 sorgu hakimi, 16 Ekim 2024’te Lafarge grubunun ve şirketin 4 eski yöneticisinin, terör örgütünü finanse ettikleri ve DEAŞ dahil terör örgütleri ile her türlü finansal ve ticari ilişkiyi yasaklayan Avrupa Birliği’nin (AB) ambargosunu ihlal ettikleri suçlamalarıyla yargılanmasına karar vermişti. (AA)