ABD ile süren ticaret geriliminin etkisiyle Çin ekonomisinde ekim ayında üretim, tüketim ve yatırımlarda ivme kaybı hızlandı. Sanayi üretimi ve perakende satışlar artış hızını düşürürken, sabit sermaye yatırımları geriledi, konut fiyatlarındaki düşüş ise genişleyerek sürdü.
Ulusal İstatistik Bürosu (UİB), Ekim 2025 dönemi sanayi üretimi, perakende satışlar, sabit sermaye yatırımları ve işsizlik rakamlarından oluşan veri setini açıkladı. Buna göre ekimde sanayi üretimi yüzde 4,9, perakende satışlar yüzde 2,9 artarken sabit sermaye yatırımları, 10 ayda geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,7 düştü.
ÜRETİM VE TÜKETİMİN ARTIŞ İVMESİ ÖNCEKİ AYLARA KIYASLA AZALMAYI SÜRDÜRDÜ.
Yıllık cirosu 20 milyon yuanın (yaklaşık 2,81 milyon dolar) üzerindeki sanayi işletmelerinin üretim çıktılarının hesaplandığı sanayi üretimi, ekimde yıllık bazda yüzde 4,9 artarken eylüldeki yüzde 6,5’lik artışın gerisinde kaldı.
Sanayi üretimi, ocak ve şubat aylarında yüzde 5,9, martta yüzde 7,7, nisanda yüzde 6,1, mayısta 5,8, haziranda 6,8, temmuzda yüzde 5,7 ve ağustosta yüzde 5,2 yükselmişti.
Tüketimin ölçüsü kabul edilen perakende satışlar ise ekimde yüzde 2,9 artarken ağustostaki yüzde 3’lük artışın gerisinde düştü. Perakende satışlar, ocak ve şubat aylarında yüzde 4, martta yüzde 5,9, nisanda yüzde 5,1, mayısta 6,4, haziranda 4,8, temmuzda 3,7 ve ağustosta yüzde 3,4 artmıştı.
YATIRIMLAR GERİLEDİ
Altyapı, taşınmazlar, makine ve donanım harcamalarını içeren sabit sermaye yatırımları, 10 ayda yıllık yüzde 1,7 azalırken 9 aydaki yüzde 0,5’lik artış, gerilemeye döndü.
Sabit sermaye yatırımlarında gayrimenkul sektöründe son 3 yıldır süregelen düşüşün etkisi hissedilmeye devam etti. Ocak-ekim döneminde yüzde 14,7 azalan gayrimenkul yatırımları, 9 aydaki yüzde 13,9’luk düşüşten daha hızlı geriledi.
Metrekare bazında yeni konut satışı 10 ayda yüzde 6,8 azalarak 9 aydaki yüzde 5,5’lik kayıptan daha hızlı düştü. Gayrimenkul yatırımları hariç tutulduğunda sabit sermaye yatırımları 10 ayda yüzde 1,7 arttı.
İŞSİZLİK
Ülkede eylül sonunda yüzde 5,2 olan kentlerdeki genel işsizlik oranı, ekim itibarıyla yüzde 5,1’e geriledi. İşsizlik oranı, ocakta yüzde 5,2, şubatta yüzde 5,4, martta yüzde 5,2, nisanda yüzde 5,1, mayıs ve haziranda yüzde 5, temmuzda yüzde 5,2 ve ağustosta yüzde 5,3 olmuştu.
FİNANSMAN SORUNLARI VE YATIRIMLARDAKİ AZALMAYLA KONUT FİYATLARINDAKİ DÜŞÜŞ SÜRÜYOR
Ulusal İstatistik Bürosunun açıkladığı konut fiyat endeksine göre, ekimde ülkedeki büyük ve orta ölçekli 70 kentin çoğunda yeni ve ikinci el konut fiyatları geriledi.
Yeni konut fiyatları, “birinci kuşak kentler” olarak tanımlanan 4 megakent Pekin, Şanghay, Guangcou ve Şıncın’da yıllık yüzde 0,8, “ikinci kuşak” olarak tanımlanan 31 büyük ölçekli kentte yüzde 2 ve “üçüncü kuşak” olarak tanımlanan 35 orta ölçekli kentte ise yüzde 3,4 düştü.
Ülkenin en büyük nüfuslu kenti Şanghay’da yeni konut fiyatları yıllık bazda yüzde 5,7 artarak birinci kuşak kentler arasında istisna oluşturdu. İkinci el konut fiyatları da birinci kuşak kentlerde yıllık yüzde 4,4, ikinci kuşak kentlerde yüzde 5,2 ve üçüncü kuşak kentlerde yüzde 5,7 düştü.
Çin’de yeni konut fiyatları, Nisan 2022’den bu yana geriliyor. Kovid-19 salgını sonrası emlak piyasasındaki daralma ve gayrimenkul sektöründe ortaya çıkan borç problemleri konut fiyatları üzerinde baskı yaratmayı sürdürüyor.
Ülkede gayrimenkul yatırımları, 2023’te yüzde 9,6, 2024’te yüzde 10,6 azalmıştı. Gayrimenkul yatırımları 2025’in 10 ayında da geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 14,7 geriledi. Yeni konut satışları metrekare bazında 10 ayda yüzde 6,8 azaldı.
Merkezi hükümet, son aylarda konut piyasasını canlandırmak üzere kredi faizlerini ve asgari peşinat ödemelerini düşürürken yerel yönetimler, konut satışlarını teşvik için vergilerin azaltılmasından düzenlemelerin gevşetilmesine ve satışların sübvanse edilmesine kadar birçok politika tedbirini devreye almıştı. Söz konusu adımların henüz genel eğilimi değiştiremediği gözleniyor. (AA)